تجار و بازرگانان استان گلستان به­خاطر موقعیت خاص جغرافیائی و هم­جواری با کشور روسیه تزاری از دیرباز از طریق زمینی و دریائی با کشور روسیه دارای روابط تجاری بوده و انواع کالاها با این کشور مبادله می­شد. به­دلیل موقعیت خاص جغرافیایی این استان از گذشته، روسیه تزاری در شهر گرگان در یک زمین 3 هکتاری نسبت به تأسیس کنسولگری اقدام کردکه پس از روی کار آمدن حکومت بلشویکی و تشکیل اتحاد جماهیر شوروی ، کنسولگری مزبور تعطیل شده است. علاوه بر آن کشور روسیه در شهر گرگان به منظور خرید کالاهای مورد نیاز دارای اداره بازرگانی بوده است.

طبق بررسی های مرکز پژوهش­های اقتصادی اتاق بازرگانی گرگان که از طریق مصاحبه با فرزندان و نوادگان تجار قدیم این ناحیه به­عمل آمد، تجارت خارجی این ناحیه عمدتاً از طریق مسیر دریائی و ارتباط تجاری بندرگز با بنادر بادکوبه(باکو) و هشترخان(آستراخان) صورت می­گرفته و قرائن نشان می­دهد که به­منظور سازماندهی و تسهیل امور تجارت خارجی در اواخر دوره قاجار و اوائل دوره پهلوی، در سال1305 نخستین اتاق تجارت این ناحیه به نام، اتاق تجارت استرآباد در بندر گز تأسیس که پس از روی کارآمدن حکومت بلشویکی و تشکیل اتحاد جماهیر شوروی و محدود کردن روابط تجاری خصوصی با دنیای خارج، مبادلات تجاری منطقه  با روسیه رو به کاهش نهاده و اتاق تجارت استرآباد به تدریج تعطیل شد.

در این دوره کالاهای صادره توسط بازرگانان این ناحیه شامل: پنبه ، پشم، زیره، خاویار، خشکبار، برنج، چای، پوست انار، ادویه جات و کالاهای وارداتی شامل:قند، نفت سفید، قماش ، چینی، بلورجات، سماور و برخی ابزارآلات و ماشین آلات بوده است.

در اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی، مبادی ورودی و خروجی کالا از ناحیه گرگان و گنبد را بنادر خواجه نفس، بندرگز و بندرترکمن تشکیل داده و بازرگانان این ناحیه مال التجاره خود را از طریق بنادر کراسنویاسک (ترکمن باشی)، آستاراخان و باکو به کشور روسیه ارسال می­کردند.

پس از مصوبه مهرماه 1309 مجلس شورای ملی مبنی بر تأسیس 36 اتاق جدید در شهرهای بزرگ کشور، در سال 1310 هجری شمسی اتاق تجارت گرگان به­عنوان پنجمین اتاق تجارت کشور به ریاست حاج محمد اسماعیل ابراهیمی در شهر گرگان تشکیل شده است.

اعضای هیئت نمایندگان اتاق تجارت این دوره 7 نفر بوده که عکس دسته جمعی تاریخی آنها مربوط به سال 1311 در این مجموعه درج شده است . اسامی اعضای هیئت نمایندگان این دوره، به ترتیب حضور در عکس و از چپ به راست عبارتند از:

 

1. علی اکبر یزدی   2.حاج رجبعلی بابایان  3. سیدرضا عرفانی   4. حاج محمد اسماعیل ابراهیمی (رئیس اتاق تجارت گرگان)  5. حاج رجبعلی خواجه 6. حاج شیخ جعفر رضائی 7. حاج یوسف فرخنده  8. کربلایی شیخ(نفر ایستاده پشت سر هیات کارمند اتاق)

هیئت نمایندگان پیش از انقلاب:

ازجمله عوامل موثر در تشکیل اتاق تجارت گرگان توسعه کشت پنبه و سازماندهی صادرات پنبه به کشورهای خارجی بوده که متأسفانه در زمان پهلوی اول با وضع قانون انحصار تجارت و دولتی شدن تجارت خارجی ایران، اتاق تجارت گرگان نیز نظیر سایر اتاق­ها به حالت تعلیق در آمده است.

 پس از کنار رفتن پهلوی اول و لغو انحصار تجارت خارجی و با وجود تولید و صادرات مرغوب ترین نوع خاویار جهان و همچنین توسعه سطح کشت پنبه و صادرات پنبه مرغوب ناحیه گرگان و گنبد به حدود 20 کشور خارجی و ارزآوری سالیانه ناشی از صادرات پنبه به میزان 100 میلیون دلار و اشتهار ناحیه گرگان و گنبد به بزرگترین و اصلی ترین مرکز تولید پنبه و خاویار مرغوب ایران و جهان (سرزمین طلای سفید و مروارید سیاه)، متأسفانه تا سال 1354 اتاق بازرگانی گرگان تعطیل و صادرکنندگان کالا، امور تجارت خارجی خود را از طریق اتاق بازرگانی تهران یا ایران انجام می داده اند.

 از شهریور1320 به بعد در دوره پهلوی دوم تا سال 1354 گرگان فاقد اتاق بازرگانی بوده که در سال 1354 با انجام انتخابات هیئت نمایندگان، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان تشکیل و فعالیت خود را در دوره چهارساله 57-1354 سپری نموده است.

 در سال 1354 اتاق تجارت گرگان به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان و دشت تغییر نام یافته است.

 اعضای هیئت نمایندگان و هیئت رئیسه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان در این دوره به شرح زیر بوده اند:

•  حاج مطلب فلسفی (رئیس)
•  حاج سید محمد هاشمی (نایب رئیس اول)
•  احمد محمدی (نایب رئیس دوم)
•  حاج حبیب اله مضطرزاده (خزانه دار)
•  حاج حسن احسان زاده (منشی)
•  حاج سیدنصراله قدس مفیدی (عضو هیئت نمایندگان)
•  حاج محمد صاحب تمسکنی زاهدی (عضو هیئت نمایندگان)
•  محمد گلچین (عضو هیئت نمایندگان)
•  آنه مراد شمالی (عضو هیئت نمایندگان)

اتاق بازرگانی پس از انقلاب :

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و اتمام دوره چهارساله 57-1354 به­دلیل عدم برگزاری انتخابات دوره بعدی، طبق دستورالعمل اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، شورای سه نفره موقت (شامل رئیس، نایب رئیس و خزانه دار) اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان را اداره نموده اند.

در شهریور ماه 1359، با تغییراتی که در قانون اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به­عمل آمد انتخابات اولین دوره اتاق­های بازرگانی و صنایع و معادن سراسر کشور با ترکیب جدید (7نفر از بخش خصوصی دارندگان کارت بازرگانی و 5نفر از بخش دولتی و درواقع نصف به­علاوه یک توسط بخش خصوصی و نصف منهای یک توسط بخش دولتی) انجام و هیئت نمایندگان اتاق گرگان از 9 نفر به 12نفر افزایش یافته و از سال 1360 فعالیت خود را شروع نمود.

دوره اول اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان بعد از انقلاب طی سالهای 63-1360 بوده است و نمایندگان بخش خصوصی از دارندگان کارت بازرگانی و نمایندگان بخش دولتی در استان­ها با احکام ادارات کل مربوطه انتخاب و تعیین شده­اند.

هیئت نمایندگان بخش دولتی از سه اداره کل به شرح زیر به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان معرفی شده اند:

از اداره کل بازرگانی استان مازندران 2 نفر (آقایان مرتضی مردان شاهی و آرین نیک)

از اداره کل صنایع استان مازندران 2 نفر (آقایان مهندس خوزینی و مهندس واقفی)

از اداره کل معادن و فلزات استان مازندران 1 نفر (آقای مهندس قدرت اله مسقطی آملی)

باتوجه به اینکه در این دوره ناحیه گرگان و گنبد جزء استان مازندران بوده، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان و دشت به­عنوان تنها اتاق بازرگانی استان مازندران، برای متقاضیان ناحیه گرگان و گنبد و کلیه شهرهای استان مازندران و حتی بخشی از استان سمنان کارت عضویت و بازرگانی صادر نموده و عملیات تجاری این مناطق را پوشش می­داده است.

دوره اول اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان بعد از انقلاب طی سالهای 63-1360 بوده است و نمایندگان بخش خصوصی از دارندگان کارت بازرگانی و نمایندگان بخش دولتی در استانها با احکام ادارات کل مربوطه انتخاب و تعیین شده اند.

هیئت نمایندگان بخش دولتی از سه اداره کل به شرح زیر به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان معرفی شده اند:

1. از اداره کل بازرگانی استان مازندران 2 نفر (آقایان مرتضی مردان شاهی و آرین نیک)

2. از اداره کل صنایع استان مازندران 2 نفر (آقایان مهندس خوزینی و مهندس واقفی)

3. از اداره کل معادن و فلزات استان مازندران 1 نفر (آقای مهندس قدرت اله مسقطی آملی)

باتوجه به اینکه در این دوره ناحیه گرگان و گنبد جزء استان مازندران بوده است، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان و دشت بعنوان تنها اتاق بازرگانی استان مازندران، برای متقاضیان ناحیه گرگان و گنبد و کلیه شهرهای استان مازندران و حتی بخشی از استان سمنان کارت عضویت و بازرگانی صادر نموده و عملیات تجاری این مناطق را پوشش می داده است.

اسامی هیئت نمایندگان اتاق گرگان در اولین دوره بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به شرح ذیل بوده اند:

1. حاج مطلب فلسفی رئیس اتاق از بخش خصوصی

2. منوچهر پوراله وردی نایب رئیس اول از بخش خصوصی

3. مرتضی مردانشاهی نایب رئیس دوم از بخش دولتی (اداره کل بازرگانی استان مازندران)

4. حاج غلامرضا یزدی خزانه دار از بخش خصوصی

5. مهندس منصور رحمتی منشی هیئت رئیسه از بخش خصوصی

6. حاج موسی ستارزاده عضو هیئت نمایندگان از بخش خصوصی

7. محمد باقر مولودی عضو هیئت نمایندگان از بخش خصوصی

8. محمدتقی موحدی رسول زاده عضو هیئت نمایندگان از بخش خصوصی

9. آرین نیک عضو هیئت نمایندگان از بخش دولتی (اداره کل بازرگانی مازندران)

10. مهندس خوزینی عضو هیئت نمایندگان از بخش دولتی (اداره کل صنایع مازندران)

11. مهندس واقفی عضو هیئت نمایندگان از بخش دولتی( اداره کل صنایع مازندران)

12. مهندس قدرت اله مسقطی آملی عضو هیئت نمایندگان از بخش دولتی (اداره کل معادن مازندران)

در سومین سال این دوره اتاق بعد از پیروزی انقلاب، آقای حاج مطلب فلسفی بدلیل کسالت از ریاست اتاق مستعفی و به دنبال آن تعدادی از هیئت نمایندگان از بخش خصوصی نیز مستعفی گردیدند.

در این ارتباط براساس دستورالعمل اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اعزام آقای جلیل زاده مدیر امور شعب اتاق بازرگانی ایران و هیئت همراه به گرگان در اواخر سال 1362 نسبت به ترمیم هیئت رئیسه به شرح زیر اقدام به عمل آمد:

1. حاج موسی ستارزاده رئیس اتاق از بخش خصوصی

2. منوچهر پوراله وردی نایب رئیس اول از بخش خصوصی

3. مرتضی مردانشاهی نایب رئیس دوم از بخش دولتی ( اداره کل بازرگانی استان مازندران )

4. محمد باقر مولودی خزانه دار از بخش خصوصی

5. غلامحسین کاردوست منشی از بخش دولتی (اداره کل بازرگانی استان مازندران)

مدت زمان دوره اول اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان (بعداز پیروزی انقلاب) به مدت چهارسال (63-1360) در سال 1363 باتمام رسیده و به دلیل عدم اعلام تاریخ انتخابات دوره بعدی، ادارات کل دولتی استان مازندران نسبت به تجدید و یا تمدید احکام نمایندگان خود نیز اقدام ننموده و به این ترتیب به­خاطر عدم تجدید انتخابات دوره بعد تا سال 1369، اتاق توسط بخش خصوصی و با حضور رئیس، نایب رئیس و خزانه دار به­صورت موقت اداره گردید.

اداره اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان و دشت توسط هیئت سه نفری به مدت 6 سال 69-1363 ادامه یافت و در سال 1369 انتخابات دومین دوره هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان با همان ترکیب 7 نفر از بخش خصوصی و 5نفر از بخش دولتی و جمعاً 12نفر انجام و افراد زیر به­عنوان هیئت نمایندگان از بخش­های خصوصی و دولتی انتخاب و معرفی شدند.

• آقای منوچهر پوراله وردی رئیس اتاق (از بخش خصوصی)
• آقای حسین رشیدی نایب رئیس اول (از بخش خصوصی)
• آقای مجتبی دولت شاهی نایب رئیس دوم از بخش دولتی (معاون اداره کل بازرگانی مازندران)
• آقای سیدرضا عقیلی خزانه دار (از بخش خصوصی)
• آقای حشمت ا... درمانی مطلق منشی اتاق (از بخش خصوصی)
• آقای حاج موسی ستارزاده عضو هیئت نمایندگان (از بخش خصوصی)
• آقای سید حسین نقابت عضو هیئت نمایندگان (از بخش خصوصی)
• آقای مهندس رحمت ا... موحدی عضو هیئت نمایندگان (از بخش خصوصی)
• آقای محمدجان اکبری عضو هیئت نمایندگان (از بخش دولتی، اداره کل بازرگانی مازندران)
• آقای مهندس هوشنگ عظیمی فر عضو هیئت نمایندگان (از بخش دولتی، اداره کل صنایع مازندران)
• آقای مهندس حسن شفیعیان عضو هیئت نمایندگان (از بخش دولتی، اداره کل صنایع مازندران)
• آقای مهندس حسینعلی بیگدلی عضو هیئت نمایندگان (از بخش دولتی، اداره کل معادن و فلزات مازندران)

در اواسط این دوره به­دلیل انتقال تعدادی از نمایندگان دولتی به استان های دیگر، از طرف ادارات کل صنایع و معادن نمایندگان جدید به شرح زیر معرفی شده اند:

1. آقای مهندس محمدتقی بیانی عضو هیئت نمایندگان (از بخش دولتی، اداره کل معادن و فلزات مازندران بجای نفر ردیف دوازدهم)

2. آقای مهندس فلاحی (از بخش دولتی، اداره کل صنایع مازندران بجای نفر ردیف دهم)

بنابراین اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان در دوره چهارساله دوم خود( 1373-1370) با ترکیب هیئت نمایندگان 12نفری (7 نفر از بخش خصوصی و 5نفر از بخش دولتی به فعالیت خود ادامه داده است) .

دوره سوم:

در آذرماه سال 1373 و پس از لایحه اصلاح قانون تشکیل اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی ایران ، انتخابات دوره سوم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان براساس قانون جدید اتاق­ها صورت پذیرفت.

 به موجب اصلاحیه قانون سال 1373، ترکیب 5 نفری نمایندگان بخش دولتی اتاق­های شهرستان­ها حذف و مقرر گردید نمایندگان بخش دولتی با ترکیبی که بعداً تعریف خواهد شد فقط به هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی جمهوری اسلامی ایران اضافه شوند.

به موجب قانون مزبور اعضاء هیئت نمایندگان اتاق شهرستان­ها از 12 نفر به 15نفر و با ترکیب زیر افزایش یافت.

· از بخش بازرگانی 6 نفر

· از بخش صنعت 6 نفر

· از بخش معدن 3 نفر

· اسامی هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی گرگان در دوره سوم ( 1377-1374 ) برحسب بخش­های مختلف اقتصادی (بازرگانی، صنعت، معدن) به ترتیب اکثریت آرا به شرح زیر انتخاب شده اند:

بخش بازرگانی :

1. آقای منوچهر پوراله وردی (رئیس اتاق)

2. آقای عباس علیخانی (خزانه دار)

3. آقای ابراهیم سلیمانی (عضو هیئت نمایندگان)

4. آقای علی اصغر دیلمی (عضو هیئت نمایندگان)

5. آقای حاج موسی ستارزاده (عضو هیئت نمایندگان)

6. آقای حاج عبدالرحیم کمیلی (نایب رئیس دوم)

بخش صنعت:

1. آقای حاج اسدا... باقری (نایب رئیس اول)

2. آقای برات ا... صاحبی (عضو هیئت نمایندگان)

3. آقای محمدباقر مولودی (عضو هیئت نمایندگان)

4. آقای مهندس افشین اردلان (عضو هیئت نمایندگان)

5. آقای مهندس رحمت ا... موحدی (منشی هیئت رئیسه)

6. آقای حاج حسین ناظم زمردی (عضو هیئت نمایندگان)

بخش معدن :

1. آقای حسین نقابت (عضو هیئت نمایندگان)

2. آقای حسین رشیدی (عضو هیئت نمایندگان)

3. آقای اسماعیل قربانی نژاد (عضو هیئت نمایندگان)

دوره سوم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان با هیئت نمایندگان 15 نفری شامل دوره چهارساله 1377-1374 بوده است.

دوره چهارم:

دوره چهارساله چهارم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان طی سالهای 81-1378 و اسامی هیئت نمایندگان آن به شرح زیر بوده است:

1. آقای رحمت ا... موحدی (رئیس اتاق)

2. آقای عباس علیخانی (نایب رئیس اول)

3. آقای دکتر فرخ قبادی (نایب رئیس دوم)

4. آقای حسین ناظم زمردی (خزانه دار)

5. آقای فرهاد کفائی پور (دبیر)

6. آقای منوچهر پوراله وردی (عضو هیئت نمایندگان)

7. آقای اسدا... باقری (عضو هیئت نمایندگان)

8. آقای عبدالرحیم کمیلی (عضو هیئت نمایندگان)

9. آقای ابراهیم سلیمانی (عضو هیئت نمایندگان)

10. آقای حسین رشیدی (عضو هیئت نمایندگان)

11. آقای برات ا... صاحبی (عضو هیئت نمایندگان)

12. آقای علی اصغر دیلمی (عضو هیئت نمایندگان)

13. آقای محمود کمیلی (عضو هیئت نمایندگان)

14. آقای حشمت ا... درمانی مطلق (عضو هیئت نمایندگان)

15. آقای مهندس رحیمی (عضو هیئت نمایندگان)

دوره چهارساله پنجم :

اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان طی سالهای 85-1382 و اسامی هیئت نمایندگان آن به شرح زیر بوده است:

1. آقای حشمت ا... درمانی مطلق(رئیس اتاق و در اواخر این دوره آقای الطفات کامیاب رئیس اتاق بوده است)

2. آقای ابراهیم سلیمانی (نایب رئیس اول)

3. آقای مهندس احمد قلندری (نایب رئیس دوم)

4. آقای برات ا... صاحبی (خزانه دار)

5. آقای امیرعابدی (دبیر)

6. آقای اسفندیار دوستی انارکی (عضو هیئت نمایندگان)

7. آقای حاج عزیزقلی محمدی (عضو هیئت نمایندگان)

8. آقای ابراهیم سلیمانی خواجه نفس (عضو هیئت نمایندگان)

9. آقای محمد مهدی واثقی (عضو هیئت نمایندگان)

10. آقای الطفات کامیاب (عضو هیئت نمایندگان)

11. آقای سروش رفاهی (عضو هیئت نمایندگان)

12. آقای سیدمصطفی رحمت بخش (عضو هیئت نمایندگان)

13. آقای بهزاد اخلاقی (عضو هیئت نمایندگان)

14. آقای غلامرضا تاتاری(عضو هیئت نمایندگان)

15. آقای علی توانا (عضو هیئت نمایندگان)

دوره ششم:

اعضای هیات نمایندگان دوره چهارساله ششم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان طی سالهای 89-1386 به شرح زیر می­باشند:

1. آقای رحمت ا... موحدی (رئیس اتاق)

2. آقای عباس علیخانی (نایب رئیس اول)

3. آقای جلال الدین آخوندی (نایب رئیس دوم)

4. آقای امیر عابدی (خزانه دار)

5. آقای بایرام محمد شایسته (دبیر)

6. آقای دکتر فرخ قبادی (عضو هیئت نمایندگان)

7. آقای حمید دامغانی (عضو هیئت نمایندگان)

8. آقای یحیی ابراهیمی (عضو هیئت نمایندگان)

9. آقای الطفات کامیاب (عضو هیئت نمایندگان)

10. آقای عزیزقلی محمدی(عضو هیئت نمایندگان)

11. آقای علی توانا (عضو هیئت نمایندگان)

12. آقای سیدمصطفی رحمت بخش (عضو هیئت نمایندگان)

13. آقای ابراهیم سلیمانی خواجه نفس (عضو هیئت نمایندگان)

14. آقای شوخ شیخی(عضو هیئت نمایندگان)

15. آقای محمدنقی امید دزیانی (عضو هیئت نمایندگان)

دوره هفتم:

اعضای هیات نمایندگان دوره چهارساله هفتم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان طی سال­های 94-1390 به شرح زیر میباشند:

• حمید دامغانی رییس
• امیر عابدی نایب رییس
• رحمان قره باش نایب رییس
• یحیی ابراهیمی خزانه دار
• بایرام محمد شایسته عضوهیئت رییسه
• عبدالصمد آخوندنژاد عضو هیئت نمایندگان
• رمضان بهرامی عضو هیئت نمایندگان
• ابوالفضل جلالی عضو هیئت نمایندگان
• رحمت ا... رحیمی عضو هیئت نمایندگان
• ابراهیم سلیمانی خواجه نفس عضو هیئت نمایندگان
• احمد صباحی عضو هیئت نمایندگان
• علی صفرنژاد عضو هیئت نمایندگان
• شکراله عجم  عضو هیئت نمایندگان
• فرخ قبادی عضو هیئت نمایندگان
• امیر یوسفی  عضو هیئت نمایندگان

دوره هشتم:

اعضای هیات نمایندگان دوره چهارساله هشتم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان طی سال­های 98-1394 به شرح زیر میباشند:

• رمضان  بهرامی
• مرحوم محمدموسی تمسکنی زاهدی
• ارزاجان شمالی
• محمدجعفر راییجی
• امیر یوسفی
• محمدعلی افضلی
• علی محمد چوپانی
• حمید دامغانی
• حاج محمد زاودی
• بایرام محمد شایسته
• علی صفرنژاد
• امیرعابدی
• فرخ قبادی
• رحمان  قره باش
• عبدالحلیم ماهری
• محمود خاری (میان دوره)
• هوشنگ آخوندی (میان دوره) 

دوره نهم:

اعضای هیات نمایندگان دوره چهارساله نهم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن گرگان طی سال­های 1402-1398 به شرح زیر میباشند:

علی محمد چوپانی

امیر یوسفی

ارزاجان شمالی

هوشنگ آخوندی

رضا مبصری

محمدعلی افضلی

علی صفرنژاد

حاج محمد زاودی

امیرعابدی

فرخ قبادی

رحمان  قره باش

عبدالحلیم ماهری

حکیم آل جلیل

روح اله شاهینی

عبدالصمد آخوندنژاد