موقعیت جغرافیائی استان گلستان

استان گلستان با 20367 کیلومتر مربع وسعت ،‌از شمال به جمهوری ترکمنستان ،‌از جنوب به استان سمنان ،‌ از غرب به استان مازندران واز شرق به استان خراسان شمالی محدود شده است . بیشترمناطق استان گلستان آب وهوای معتدل مدیترانه ای دارد ولی جلگه گرگان به لحاظ مجاورت با صحرای ترکمنستان از‌آب و هوای نیمه بیابانی وگرم برخوردار است

این استان دارای 14 شهرستان به نامهای گرگان ،‌گنبد کاووس ،‌بندرگز ،‌‌بندر ترکمن ،‌ علی آباد کتول ،‌کردکوی ،‌  کلاله ،‌ مینودشت ،‌ رامیان ،‌ آزاد شهر ،‌گالیکش ،‌مراوه تپه ،‌گمیشان و‌ آق قلا است که 29 شهر ،‌27 بخش و 1004 روستا را در خود جای داده اند . شهرستان گرگان مرکز استان گلستان از شمال به شهرستان آق قلا ،‌از شرق به شهرستان علی آباد کتول از غرب به شهرستان کردکوی وبندر ترکمن واز جنوب به استان سمنان محدود میشود.

گلستان دارای یک میلیون وهشتصدهزار نفر جمعیت است و اقوام مختلف شیعه وسنی از جمله ترکمن ،‌قزاق ،‌سیستانی ،‌بلوچ ،‌ترکهای قزلباش ،‌ کتولی ،‌ مازنی ،‌ آذری و....در آن زندگی می کنند.

استان گلستان

 

موقعیت منحصر به فرد استان گلستان

 این استان 4 مبداء ورود وخروج کالا از مرزهای دریائی ،‌زمینی ،‌ ریلی وهوائی را در اختیار دارد . مهمترین مسیر ریلی که کشورهای جمهوری اسلامی ایران ،‌جمهوری قزاقستان ، جمهوری ترکمنستان ، روسیه وچین را بهم مرتبط میسازد در منطقه اینچه برون گلستان قرار دارد.

وضعیت منابع طبیعی

استان گلستان دارای 451 هزار هکتار جنگل ،868 هزار و205 هکتار مرتع است . جنوب استان را سلسله جبال البرز محصور کرده وشمال آن پوشیده از مناطق بیابانی است.

 

وضعیت کشاورزی

کل سطح زیر کشت : 610هزار هکتار

سطح زیر کشت اراضی آبی : 311 هزار هکتار

سطح زیر کشت اراضی دیم : 299 هزار هکتار

میزان تولید محصولات کشاورزی : 8/3 میلیون تن انواع محصولات زراعی وباغی در سال است .

تولیدات زراعی : مهمترین آنها گندم ،‌جو،‌پنبه ،‌کلزا ،‌سویا ،‌توتون ،‌برنج ،‌ سیب زمینی ،‌سیفی جات وتره بار است.

تولیدات باغی : سطح باغات استان 36 هزار هکتارو تولیدات آن شامل مرکبات ،‌هلو ،‌آلو،‌زیتون ،‌کیوی ،‌سیب ،‌گلابی ،‌گیلاس ،‌خرمالو و.... میباشد.

تولیدات دام وطیور : دراستان گلستان بیش از 8/3 میلیون واحد دامی مستقر است که از این طریق بیش از 395 هزار تن شیر و 36 هزار تن گوشت قرمز بدست می آید و در 742 واحد مرغداری  استان سالانه 153هزار تن گوشت مرغ و 28 هزارتن تخم مرغ تولید میشود. گلستان 751 تن عسل نیز در سال تولید می کند.

تولید آبزیان : در 346 واحد پرورش ماهیان گرمابی وسردآبی سالانه 18 هزار تن ماهی تولید میشود وحدود 1000 تن ماهی نیز در سال از دریا صید میگردد. همچنین استان گلستان دارای بزرگترین سایت پرورش میگو در کشور است که فاز اول  با راه اندازی 1000 هکتار با تولید 1350 تن میگو به بهره برداری رسیده است .ظرفیت نهائی این سایت 28 هزار هکتارمیباشد که با راه اندازی کامل آن تولید میگو به بیش از 50 هزار تن خواهد رسید. در حال حاضر نیمی از میگوی تولیدی استان گلستان صادر میشود.

همچنین در 3 مرکز تکثیر و پرورش سالانه 80 میلیون قطعه بچه ماهی خاویاری واستخوانی تولید ودر دریای خزر وآب بندانها رهاسازی میشود.تولید 8 هزار تن ماهی در قفس در بستر دریا و 400 تن خاویار و 8 هزار تن گوشت ماهیان خاویاری نیز از برنامه های دردست اقدام شیلات گلستان است .

ضمناً یکی از فعال ترین مراکز تحقیقات کشاورزی کشور در گرگان مستقر است که برروی 90 نوع محصول زراعی وباغی تحقیق و هر سال بطور متوسط 2 رقم بذر جدید به کشاورزی معرفی می کند . استقرار موسسه تحقیقات پنبه کشور در گرگان هم از دیگر ظرفیتهای کشاورزی گلستان است .در این استان همچنین 2 مرکز تولید ملکه زنبور عسل و 4 مرکز تولید حشرات مفید جهت مبارزه بیولوژیک با آفات فعالیت دارد.

 

وضعیت منابع آب

استان گلستان سه رود مهم بنامهای گرگان رود ،‌اترک و قره سو دارد که از 24 رودخانه فرعی تشکیل شده اند.

کل پتانسیل آب استان :  2 میلیاردو 485 میلیون متر مکعب میباشد .

آب زیر زمینی  : یک میلیارد و250 میلیون مترمکعب

آب سطحی : یک میلیارد و 235 میلیون مترمکعب

استان گلستان دارای 14 سد خاکی با ظرفیت 300 میلیون مترمکعب است که از طریق آنها آب مورد نیاز 39 هزار هکتار از اراضی تامین میشود. 2 سد با ظرفیت200 میلیون متر مکعب هم در دست احداث است . همچنین دراین استان 135 آب بندان وجود دارد.

متوسط بارندگی در استان گلستان 450 میلیمتر است.

 

صنعت ومعدن

وضعیت صنعتی :

استان گلستان دارای 910 واحد صنعتی است که در زمینه صنایع تبدیلی کشاورزی ،‌فولاد ،‌ لوازم پزشکی ،‌ سلولزی ،‌مواد غذائی ،‌خودرو ،‌ سیمان ،‌معدنی ،‌ لبنیات ،‌ صنایع ساختمانی ،‌قیر ،‌ سورتینگ و بسته بندی،‌ کود آلی ،‌ دارو ،‌ رنگ ،‌ آرد ونان و...فعالیت دارند و علاوه بر تامین نیازهای داخلی بخشی از تولیدات خود را صادرمی کنند. همچنین 13 شهرک صنعتی و 9 ناحیه صنعتی در گلستان وجود دارد که 670 واحد تولیدی استان در آنها مستقر هستند . از 2 هزار و500 هکتار وسعت این شهرکها 1200 هکتار آماده واگذاری است .

 

وضعیت معدنی :

 این استان دارای31 معدن فعال میباشد ،‌کوههای این منطقه مملو از منابع معدنی شامل ذغال سنگ ،‌خاک نسوز ،‌سنگ آهک ،‌ید ،‌کربنات کلسیم ،‌ و...با پتانسیل ذخیره ای 80 میلیون تن مواد کانی میباشد. ‌گلستان تنها تولیدکننده ید در ایران و منطقه است وبیش از 50 درصد تولیدات خود را صادر می کند.

 

جاذبه های گردشگری

پارکهای جنگلی :

پارک ملی گلستان (نهمین ذخیرگاه زیست کره با 92 هزار هکتار وسعت دارای 1660 گونه گیاهی و 430 گونه جانوری)،‌ پارک جنگلی قرق ،‌ پارک جنگلی ناهارخوران ،‌پارک جنگلی دلند ،‌ پارک جنگلی کردکوی ،‌ پارک جنگلی النگدره ،‌ پارک جنگلی شبنم  نوده آزاد شهر ،‌ پارک جنگلی تنگه مینودشت ،‌ پارک جنگلی انجیر چشمه رامیان ،‌ جنگل رنگو ،‌ شصت کلاته ،‌ توسکستان و...

 

آبشارها و تالابهای بین المللی :

گلستان دارای 19 آبشار دیدنی است که میتوان از آبشارهای کبودوال ،‌ لوه ،  آق سو ،‌ شیر آباد ،‌کردکوی ،‌زاو ، پنویه ، زیارت و چلی‌ نام برد که در کشور منحصر بفرد هستند.  همچنین تالاب های بین المللی ، آلاگل ،‌ آجی گل ،‌ آلماگل و گمیشان (با 26 هزار هکتار وسعت ) که محل زندگی پرندگان مهاجر است  از نقاط دیدنی شمال گلستان بشمار میرود ضمناً  104 کیلومتر سواحل زیبای خزر  نیز از جلوه های گردشگری این استان است .

 

بناهای تاریخی

استان گلستان قدمتی هشت هزارساله دارد وجود یکهزار و 530 اثر تاریخی این استان را به یکی از جذاب ترین استانهای کشور در زمینه گردشگری تبدیل کرده است ،‌ وجود اقوام مختلف با آداب ورسوم متنوع و37 روستای هدف گردشگری، ‌جذابیت استان گلستان را دو چندان کرده است .

برج قابوس :

بلندترین بنای آجری تاریخی جهان با بیش از یک هزار وپنجاه سال قدمت که به ثبت جهانی رسیده است ، در شهر گنبد کاوس قرار دارد.  

 

میل رادکان:

بنائی تاریخی از سده چهارم هجری قمری که در ارتفاعات کردکوی واقع شده است .

مدرسه عمادیه : قدمت آن مربوط به عهد صفویه است ودر شهر گرگان قرار گرفته است.

 

دیوار دفاعی گرگان :( دیوار اسکندر یا دیوار سرخ )

به طول دویست کیلومتر از سواحل خزر درشمال گلستان تا ارتفاعات پارک ملی گلستان در شرق این استان کشیده شده است و بعد از دیوار چین طولانی ترین دیوار دفاعی جهان بشمار میرود که در دوره ساسانیان احداث شده است . (429تا 615 میلادی )

 

موزه گرگان :

این موزه در سال 1343 ساخته شده و در حال حاضر 152 قلم اشیاء باستانی را در خود جای داده است .  

 

مسجد جامع گرگان :

 در دوره سلجوقیان بنا شده است ودر مرکز شهر گرگان قراردارد .

 

آرامگاه مختومقلی :

مختومقلی فراغی شاعر نامی مسلمان ترکمن است که بین سالهای 1137 تا 1198 هجری قمری (1768 تا 1829 میلادی ) در استان گلستان می زیسته و آرامگاه وی در روستای آق تقای در شمال این استان واقع است وجود بیش از 30 زیارتگاه و بقعه متبرکه در استان گلستان از دیگرظرفیتهای گردشگری مذهبی این استان بشمار میرود.

وجود میادین سوارکاری در شهرستانهای گنبد ،‌بندرترکمن و ‌آق قلا که همواره هزاران نفر از مشتاقان به مسابقات اسب دوانی از آنها دیدن می کنند ،یکی دیگر از جلوه های گردشگری استان گلستان است.

 

شهر تاریخی جرجان :

این شهر که از شهرهای مهم فرهنگی واقتصادی در دوره ساسانیان ودوران اسلامی بوده است در کنار شهر گنبد کاوس فعلی قرار دارد . این شهر بلحاظ علمی ومعماری پیشتاز بوده وآثاری از نخستین کارگاههای شیشه گری ایران و اولین فاضلاب پیشرفته شهری در آن یافت شده است.

 

صنایع دستی

بدلیل وجود اقوام مختلف صنایع دستی استان گلستان از تنوع بسیاری برخوردار است ،‌در حال حاضر 43 نوع صنایع دستی در استان گلستان تولید میشود که حاصل تجربه هزاران ساله اقوام ایرانی است .

وضعیت حوزه پزشکی سلامت

استان گلستان دارای 26 مرکز درمانی وپزشکی فوق تخصصی داخلی ،‌قلب ،‌زنان،‌کودکان ،‌چشم پزشکی ،‌ زیبائی ،‌پوست،‌ ارولوژی ،‌غدد ،‌مغز واعصاب و... که میتوانند خدمات گسترده ای را در حوزه توریسم درمانی ارائه کند. ضمناً تنها مرکز تحقیقات گوارش کشور هم در استان گلستان مستقر است که خدمات ویژه ای ارائه می نماید.

طرح احداث منطقه آزاد در استان گلستان

ایجاد منطقه آزاد به وسعت 50 هزارهکتار که از داشلی برون تا سواحل دریا در شمال استان گلستان را در بر می گیرد ،‌ در دست اقدام است .

 

اهداف وماموریتهای منطقه آزاد تجاری – صنعتی اینچه برون

 

پایانه صادراتی :

ترانزیت غلات قزاقستان به خلیج فارس ،‌افزایش امنیت غذائی کشور ،‌توسعه کشت فراسرزمینی که موجب کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی وصرفه جوئی ارزی می گردد.گوشه ای از مزایای ایجاد پایانه صادراتی میباشد وبا ایجاد سیلوهای ذخیره سازی وزیر ساخت های تخلیه وبارگیری غلات در کنار مرز ورودی ،‌بستر لازم را برای استفاده از حداکثر ظرفیت 32 کارخانه آرد سازی موجود در استان گلستان فراهم می نماید وبا فرآوری گندم صادرات آرد به کشورهای افغانستان ،‌پاکستان ،‌ عراق وبرخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس انجام وتامین نیاز داخلی نیز تضمین میشود . در نهایت صنایع فرآوری وپائین دستی شکل میگیرد. در کنار این مزیت ها فعالیت کریدور حمل ونقل ریلی و جاده ای با کارکردهای ترانزیتی ،‌ترانشیبی وسوآپ به جنوب کشور وخلیج فارس وذخیره سازی کالاها ومواد نفتی از برنامه های اساسی میباشد.

یکی از ضروریات منطقه آزاد احداث ابنیه از جمله فضای اداری – پشتیبانی وخدماتی وهمچنین ایجاد مراکز بازرگانی جهت احداث مراکز خرید وارائه خدمات به مسافران ومراجعان میباشد که در کنار این سایت در مجموع در مساحتی بالغ بر 2 هزار هکتار ایجاد خواهد شد.

 

شهرک متالوژی:

ایجاد شهرک متالوژی در مساحتی قریب به 5 هزار هکتار شامل :

تولید فولاد سالانه به میزان پنج میلیون تن با سرمایه گذاری شصت هزار میلیارد ریال

تولید آلومینا از بوکسیت سالانه دویست هزار تن ،‌ با سرمایه گذاری هفت هزار میلیارد ریال

تولید مس ،‌ روی ،‌وسرب ( فلزات رنگین ) سالانه دویست هزار تن با سرمایه گذاری دوازده هزار میلیارد ریال

و تولید فروآلیاژها (منگنز ،‌کرومیت و سیلیس ) سالانه یکصد هزار تن ،‌با سرمایه گذاری سه هزار میلیارد ریال است

پیش بینی میشود که این حجم تولید سالانه نیاز به ده میلیون تن مواد معدنی دارد که از طریق خط آهن انتقال می یابد که موجب ایجاد دهها واحد صنعتی بزرگ و کوچک بالادستی و پائین دستی صنایع متالوژی دراین محدوده خواهد شد.

در بخشی از این شهرک با حفظ حریم از منظر زیست محیطی ،‌احداث صنایع تبدیلی مرتبط با مزیت های رقابتی استان ونیاز سرمایه گذاران داخلی وخارجی از جمله : نساجی ،‌مواد غذائی ،‌تولیدمحصولات گلخانه ای احداث خواهد شد.

 

شهرک پترو پالایش :

انبوه منابع نفت وگاز در حاشیه دریای خزر وعدم دسترسی مناسب به بازارهای جهانی مشکلاتی را برای برخی از کشورهای حاشیه دریای خزر بوجود آورده که بمنظور استفاده بهینه از این موقعیت ، انتقال نفت سایر کشورهای حاشیه دریای خزر از طریق دریا به بندر خواجه نفس با هدف خرید یا سوآپ عبور دوخط لوله گاز وجود ذخایر مناسب نفت وگاز در استان گلستان ، ساخت و استقرار پالایشگاه نفت با تولید روزانه 10 هزار بشکه فرآورده های نفتی ( بنزین ، گازوئیل ، نفت سفید ) وصنایع پائین دستی ، احداث واحد GTPP برای تولید پروپیلن ها استقرار این صنایع درمحدوده ای به مساحت 5 هزار هکتار برنامه ریزی شده است.

 

بندر تجاری :

یکی از زیر ساخت های اساسی در مناطق آزاد وجود بندر میباشد که استان گلستان با دارا بودن سواحل دریای خزر ، جهت استفاده از ظرفیت عظیم این دریا ، از جمله  برنامه های بسیار مهم ،  ساخت بندر تجاری با مشارکت خصوصی شامل پایانه تخلیه و بارگیری کالاهای تجاری وصنعتی انبارهای مکانیزه ، پایانه غلات ،‌ پایانه مسافربری ، پایانه نفتی جهت سوآپ و ترانزیت مواد نفتی و پالایشگاه میباشد.

 

سایت گردشگری آشوراده :

باتوجه به راهبرد دولت جمهوری اسلامی ایران در توسعه روابط بین المللی و اولویت توسعه روابط با کشورهای همسایه و جذب گردشگران خارجی ، استان گلستان به عنوان ایرانی کوچک با دارا بودن مناظر بدیع وچشم اندازهای طبیعی وخیره کننده با اقلیمی گوناگون وتمدنی 7 هزارساله از جایگاه مناسبی در صنعت گردشگری برخوردار است . جاذبه های گردشگری این سایت شامل : ورزشهای آبی از جمله شنا ،‌ جت اسکی ،‌ جهت سرگرمی ،‌برگزاری مسابقات ورزشی ملی وبین المللی در دریا وساحل ،‌قایقهای تفریحی خانوادگی ،‌ ایجاد رستورانها و مراکز تفریحی اقامتی ،‌ مراکز خرید وارائه دهنده خدمات مورد نیاز گردشگران متناسب با فضای سرزمینی و اولویت حفظ مسائل زیست محیطی است .

 

مزیت های دیگر استان گلستان

*استقرار سرکنسولگري قزاقستان در گرگان- گلستان

*وجود اتاق بازرگاني ، صنايع ،‌ معادن ،‌کشاورزی گرگان (از سال 1311) وهمچنین اتاق تعاون و تشکلهاي بازرگاني بعنوان متوليان بخش خصوصي امور تجاري و اقتصادي که در ارتباط با ارگانهاي ذيربط دولتي موجبات توسعه و پيشبرد امور مربوطه میباشند

*وجود پايانه هاي صادراتي گرگان- گنبد و بنادر چند منظوره ترکمن ، خواجه نفس و اسکله بندرگز.

*وجود 12 تعاوني مرزنشينان در مراوه تپه ، اينچه برون ، گميشان و بندرگز

*وجود 28 مرکز آموزش عالي با یکصد هزار دانشجو در مقاطع کاردانی ،‌کارشناسی ،‌ کارشناسی ارشد و دکتری

*وجود 12 مرکز آموزش فنی وحرفه ای

*وجود کارخانه سیمان در استان گلستان

* وجود تنها کارخانه ید ایران

* وجود 32 کارخانه آرد

وجود کارخانجات صنایع بهداشتی

*وجود کارخانجات صنایع ساختمان

*وجود کارخانجات صنایع مواد غذائی

* وجود صنایع فراوری محصولات دریائی

* وجود صنایع بسته بندی و سورتینگ وسردخانه

*وجود بزرگترین کشتارگاه صنعتی دامی کشور و کشتارگاههای صنعتی مرغ

*وجود کارخانجات خوراک دام وطیور