رضا مبصری: در حالیکه در زمان کاهش قیمت مرغ، دولت توانی برای حمایت ندارد، چرا در دوره های کاهش عرضه مرغ نسبت به تقاضا و به تبع آن افزایش قیمت مرغ، دولت به صورت دستوری دخالت می کند؟ / پایداری صادرات مرغ کشور، به تغییر دیدگاه استراتژیک نیاز دارد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان زنجیره‌ای گوشت مرغ، عامل اصلی مشکلات صنعت پرورش مرغ گوشتی در کشور را، قیمت گذاری دستوری عنوان کرد.

رضا مبصری در این ارتباط به خبرنگار دامیران گفت: ما در دوره هستیم که عرضه مرغ بیشتر از تقاضاست و این طبیعی است که با کاهش قیمت روبرو باشیم. این اتفاق عجیبی نیست و در حوزه محصولات کشاورزی در دنیا شاهد چنین اتفاقاتی هستیم. آنچه که باید محل ایراد ما باشد این است که در حالیکه در زمان کاهش قیمت مرغ، دولت توانی برای حمایت ندارد، چرا در دوره های کاهش عرضه مرغ نسبت به تقاضا و به تبع آن افزایش قیمت مرغ، دولت به صورت دستوری دخالت می کند؟

مبصری افزود: در حال حاضر بیشتر از یک ماه است که مرغ با قیمتی در حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان در ازای هر کیلوگرم، پایین تر از قیمت مصوب در حال عرضه است و این باعث شده که مرغدارها به شدت متضرر شوند. در حالی که زمان بالارفتن قیمت مرغ، دوستان حکومتی، قیمت ۶۶ و ۶۷ هزار تومان، که فقط ۳ تا ۴ هزار تومان بالاتر از نرخ مصوب بود را نیز بر نمی تابیدند.

دبیر انجمن تولیدکنندگان زنجیره‌ای گوشت مرغ با طرح این سوال که در حال حاضر پاسخگوی این اختلاف و زیان کیست؟ ادامه داد: همانطور که می دانید امروزه تنها میزان اندکی مرغ توسط دولت خریداری می شود که آن نیز به نژاد آرین محدود شده است. با این وجود متاسفانه حتی این امکان نیز برای دولت وجود ندارد که این خرید را به صورت کامل انجام دهد. چرا که از طرفی ذخایر استراتژیک کشور تقریباً پر است؛ و از سوی دیگر، امکان پرداخت پول آن برای دولت وجود ندارد. ما اطمینان داریم که پرداخت پول توسط دولت مدت‌ها به طول خواهد انجامید.

وی در ارتباط با حذف عوارض صادرات مرغ تصریح کرد: اینکه بازار صادرات آزاد شود بسیار خوب است. خود ما متقاضی و مصر بر این موضوع بودیم. ولی این مسأله نیز نباید نادیده گرفته شود که این صادرات تا چه زمانی می تواند پایدار بماند؟ کدام کشور می تواند به ما اطمینان کند و مرغ بخرد؟ باید پذیرفت که کشوری که قصد واردات مرغ را داشته باشد نیز بدون شک دغدغه امنیت غذایی مردم خود را دارد و از کشوری خرید می کند که قوانین آن هر روز دستخوش تغییر نشوند و صادرات آن کشور هر روز قطع و وصل نشود.

مبصری خاطرنشان کرد: از ابتدای انقلاب گفتمان ما خصوصاً در ارتباط با صنایع غذایی، گفتمان جایگزین واردات بود. ما خودکفایی را هدف قرار داده و خواستیم تمام نیاز به مصرف داخل را خودمان تولید کنیم. از این رو همچنان نگاه ما به بازار داخلی است. به دنبال رضایت بازار داخلی هستیم و به همین سبب نیز روی قیمت تاکید زیادی داریم.

وی ادامه داد: معیشت دو سر دارد. یک سر آن قیمت و هزینه، و سر دیگر آن درآمد است. تمرکز بر هزینه و قیمت، باعث می شود ما بیش از حد به قیمت و قیمت گذاری دستوری، که در اصل مادر تمام مشکلات اقتصادی ماست اتکا کنیم. این در حالیست که برای صادرات گرا شدن، اولویت باید از بازار داخل به بازار خارجی تغییر پیدا کند. این تغییر دیدگاه استراتژیک است و در میان مدت باعث استفاده بیشتر و بهره ورتر از ظرفیت تولید کشور، افزایش درآمد و تولید ناخالص داخلی و پایداری اشتغال خواهد گردید . در چنین شرایطی نمی توان هر بار که در داخل کشور کمبودی احساس شد، جلوی صادرات را گرفت. چرا که کشور وارد کننده محصولات ما نیز، در صورتی که نتواند به پایداری صادرات ما اطمینان داشته باشد، یا به سمت خودکفایی حرکت می کند و یا به دنبال مبدا وارداتی دیگری می گردد که بتواند با آن اطمینان کند.

مبصری به تجربه از دست رفتن بازار صادرات عراق اشاره کرد و گفت: ما پیش از این تجربه از دست دادن بازار صادراتی به دلیل عدم پایداری صادرات را داشته ایم. آنقدر صادرات خود به عراق را قطع و وصل کردیم و تامین مداوم نکردیم که عراق ترکیه را جایگزین ما کرد و تعرفه بالایی برای محصولات ما وضع کرد تا ما به این راحتی نتوانیم به این بازار باز گردیم.

وی تاکید کرد: این طور نیست که دولت اعلام کند که صادرات مرغ آزاد است و فردای آن صادرات آغاز شود.

دبیر انجمن تولیدکنندگان زنجیره‌ای گوشت مرغ در  ادامه در توضیح نحوه عملکرد زنجیره ها در بازار  به خبرنگار دامیران گفت: زنجیره ها بنیان هایی هستند که اساس فعالیت و مزیت رقابتی آنها به دو موضوع انتقال زنجیره ارزش و صرفه جویی در مقیاس وابسته است. صرفه جویی در مقیاس به معنای تولید زیاد با حاشیه سود کم است تا بتوانند محصول رقابتی تری عرضه کنند. اگر ما در این بین قوانینی را تعریف کنیم که به مزیت های زنجیره ها آسیب وارد کنیم، مثلا به صورت دستوری فواصل جوجه ریزی را افزایش دهیم و یا برای حجم تولید سقف قائل شویم و یا به هر طریقی به آنها نژاد خاصی را تحمیل کنیم، باعث خواهد شد که زنجیره ها مزیت خود را از دست بدهند. در چنین شرایطی نه تنها محصول زنجیره ها از نظر قیمتی رقابتی نخواهد بود، بلکه به دلیل بالابودن هزینه های ثابت و سربار تولید گران تری هم خواهند داشت. در حال حاضر این اتفاق برای چندمین بار برای زنجیر ها افتاده است.

وی در ادامه به نقش مهم زنجیره ها در ثبات بازار تاکید کرد و افزود: اما این نکته را نباید فراموش کرد که زنجیر ها عوامل ثبات بخش تولیدند. مدارک نشان می‌دهد که زنجیره ها با وجود برداشته شدن ارز ۴۲۰۰ تومانی و فشار های حاصله از آن بر صنعت مرغداری، تحت هیچ شرایطی از صد درصد تولید سال گذشته شان عدول نکردند. در حالی که کل جوجه ریزی امسال ما در مقاطعی تا کف ۷۶ درصد جوجه‌ریزی سال گذشته کاهش پیدا کرده است.

مبصری تشریح کرد: این به این معناست که مرغداری های مستقل، تولید خود را کاهش داده اند. ثباتی که طی ماه های گذشته در بازار شاهد بودیم، تنها به دلیل ثبات تولید زنجیره هاست. اگر زنجیره ها نیز تولید خود را کاهش می دادند، بدون شک در مقاطعی مرغ از بازار ناپدید می شد. اما طی ماه های گذشته زنجیره ها نه تنها کاهش تولید نداشتند، بلکه نسبت تولید خود به کل تولید کشور را ارتقا دادند.

دبیر انجمن تولیدکنندگان زنجیره ای گوشت مرغ در انتها مجددا بر آثار سوء قیمت گذاری دستوری بر اقتصاد کشور تاکید کرد و گفت: جریان حال حاضر بازار مرغ دوباره به ما نشان می‌دهد که قیمت‌گذاری دستوری که دست بر قضا در تاریخ ایران سابقه ۵۰ ساله دارد چه آسیب هایی را می تواند ایجاد می کند. امیدوارم  قیمت‌گذاری دستوری برای همیشه از دستور کار دولت خارج شود. این سبک مدیریت اقتصادی در هیچ کجای دنیا سابقه و وجود ندارد. قیمت گذاری دستوری کار غلطی است که باعث می شود از ظرفیت های تولید کشور استفاده نشود.

https://gccim.com/blog/1331